Xét nghiệm PCR là một hoạt động rất quan trọng đối với ngành y học hiện đại, giúp con người đối phó với việc phân tích vật chất di truyền DNA. Xét nghiệm PCR hiện nay được sử dụng trong nhiều lĩnh vực xét nghiệm và điều trị bệnh, được thực hiện ở nhiều bệnh viện và trung tâm xét nghiệm.
Hãy cùng Airtech tìm hiểu chi tiết hơn về xét nghiệm PCR qua bài viết dưới đây.
1. Xét nghiệm PCR là gì?
Xét nghiệm PCR trong y học là gì?
Xét nghiệm PCR dựa trên phương pháp phản ứng chuỗi polymerase, được phát minh vào năm 1985 và đã đoạt giải Nobel Hóa học. Nguyên lý của công nghệ PCR là khuếch đại các đoạn DNA đã chọn lên hàng triệu lần trong thời gian ngắn trong môi trường tương tự như quá trình phân chia tế bào.
Nhờ vào kỹ thuật PCR, từ một lượng nhỏ ADN trong mẫu như máu, sợi tóc, mô tế bào,… có thể được nhân bản để phân tích, lập bản đồ di truyền, nhân bản gen, giải trình tự DNA,... Đây là một bước tiến mới của y học trong việc giải mã gen nói chung, và nó vẫn còn giữ nhiều bí ẩn đối với con người.
Công nghệ PCR để phiên mã DNA là một kỹ thuật có độ nhạy cao, mang lại kết quả cụ thể, nhưng cũng đầy thách thức do yêu cầu kỹ thuật và công cụ có độ khó cao. Đây cũng là lý do tại sao xét nghiệm PCR đắt hơn các xét nghiệm khác, nhưng kết quả cụ thể và độ chính xác cao lại có giá trị y học rất lớn.
Tại Việt Nam, có rất nhiều bệnh viện và trung tâm xét nghiệm thực hiện xét nghiệm PCR trong khám và điều trị bệnh.
2. Ứng dụng của xét nghiệm PCR trong lĩnh vực y học
Ứng dụng xét nghiệm PCR là gì?
Trong y học hiện đại ngày nay, xét nghiệm PCR phân tử được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán và điều trị. Điều đáng chú ý là ứng dụng của xét nghiệm PCR trong việc chẩn đoán một số bệnh liên quan đến virus có thể chẩn đoán được hoặc tạo ra kết quả chính xác hơn hẳn các xét nghiệm thông thường.
Ứng dụng mới hot nhất những ngày này là xét nghiệm PCR để chẩn đoán bệnh do virus Covid-19 gây ra. Xét nghiệm này có độ chính xác cao, thời gian xét nghiệm chỉ còn vài giờ, góp phần đáng kể cho ngành y tế trong việc chống lại loại virus nguy hiểm này.
Cho đến nay, kết quả xét nghiệm PCR là kết quả đáng tin cậy duy nhất được sử dụng để xác nhận xem dương tính hay âm tính với Covid-19. Ngoài ra, xét nghiệm PCR còn được sử dụng để chẩn đoán chính xác nhiều bệnh như:
Phát hiện các bệnh do mầm bệnh không thể nuôi cấy
-
Các bệnh do virus gây ra như: Viêm gan C, Viêm gan B, HIV, Herpes, Dengue, HPV, EBV, virus H5N1,…
-
Các bệnh do vi khuẩn như Mycoplasma, Chlamydia, Treponema pallidum,...
Phát hiện chẩn đoán các bệnh do mầm vi sinh vật khó hoặc nuôi cấy thất bại
Khi lượng tác nhân có hàm lượng thấp trong vật phẩm, nguyên nhân do lượng vật phẩm ít hoặc bị bệnh ở giai đoạn mới, đã được điều trị kháng sinh trước đó thì cần xét nghiệm PCR có độ nhạy cao để chẩn đoán bệnh. Ví dụ điển hình là: Nuôi cấy thất bại, viêm màng não mủ mất đầu,…
Phát hiện mầm bệnh di truyền liên quan đến ung thư
Ung thư là do có liên quan đến những bất thường về gen di truyền, một số trong số đó đã được các nhà khoa học xác định và xác nhận. Xét nghiệm PCR mã di truyền cũng hỗ trợ phát hiện sớm các mã di truyền liên quan đến ung thư như:
-
TPMT gen trong bệnh bạch cầu ở trẻ em.
-
Gen APC trong ung thư ruột kết.
-
HPV trong ung thư cổ tử cung.
-
Các gen BRCA1-BRCA2 trong ung thư vú.
-
Gen Rb - 106 trong u nguyên.
-
Các gen IgH và TCRγ trong ung thư hạch không Hodgkin.
-
Các gen NF-1,2 trong bệnh u sợi thần kinh.
Phát hiện các chủng kháng kháng sinh
Các chủng vi khuẩn kháng thuốc đặt ra nhiều thách thức trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Xét nghiệm PCR được sử dụng để chẩn đoán Vi khuẩn sản xuất ESBL, vi khuẩn kháng MRSA,...
Xác định độc tố vi khuẩn
Một ví dụ điển hình là độc tố ruột không chịu nhiệt E. coli.
Các ứng dụng khác trong giải trình tự gen
Xét nghiệm PCR không những được sử dụng để lập bản đồ gen, giải trình tự gen, nhân bản gen, nhận dạng gen, mà còn giúp con người tìm hiểu về dạng sống cơ bản nhất, gen.
Như bạn thấy, xét nghiệm PCR có nhiều ứng dụng có tầm quan trọng lớn trong y học và sinh học phân tử. Do đó, các xét nghiệm và kỹ thuật PCR ngày càng trở nên phổ biến để giúp mọi người hiểu rõ hơn về gen và bệnh của họ.
3. Ưu và nhược điểm của xét nghiệm PCR
3.1 Ưu điểm
Xét nghiệm PCR có nhiều công dụng
Thời gian làm xét nghiệm nhanh
Xét nghiệm PCR bây giờ sẽ cho ra kết quả trong vòng 5 giờ kể từ khi bắt đầu kiểm tra, nhanh hơn rất nhiều so với trước đây. Tuy nhiên vẫn đảm bảo độ chính xác, nên bạn có thể yên tâm tuyệt đối về kết quả xét nghiệm.
PCR phát hiện được những mầm bệnh nguy hiểm mà các xét nghiệm thông thường không phát hiện được
Xét nghiệm PCR có thể phát hiện được các tác nhân vi sinh vật gây bệnh mà các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm lâm sàng thông thường không có khả năng phát hiện với các xét nghiệm vi sinh hay miễn dịch truyền thống, thông thường như các tác nhân virus (HCV, HBV, HPV,...)
PCR có thể xét nghiệm sinh học phân tử
Xét nghiệm sinh học phân tử cho phép xác định được những tác nhân vi sinh vật không thể triển khai nuôi cấy được tại phòng thí nghiệm lâm sàng. Là vì khả năng gây dịch cao như dịch H5N1 hay các vi sinh vật khó nuôi cấy.
Xét nghiệm chính xác số bản copies virus/ 1 ml máu.
Xét nghiệm PCR còn có thể cho ra kết quả ước lượng chính xác số bản copies virus/ 1 ml máu. Từ kết quả đó mà có thể hỗ trợ rất đắc lực cho các bác sĩ đánh giá được hiệu quả điều trị, cũng như hình dung được giai đoạn bệnh.
Phát hiện bệnh hiểm nghèo
PCR không những xét nghiệm được covid 19 hay các tác nhân vi sinh vật gây bệnh mà còn có thể phát hiện được đột biến gen. Các đột biến gen này gây ung thư và các bệnh di truyền khác và nhờ vào đó bác sĩ có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Xác định mối quan hệ huyết thống
Một ứng dụng quan trọng của PCR chính là xác định mối quan hệ họ hàng giữa những người khác nhau.
3.2 Nhược điểm
Xét nghiệm PCR có thể sẽ rất tốn kém
Xét nghiệm PCR thể hiện một bước tiến mới trong lĩnh vực y học phân tử. Mặc dù đã được cải tiến để tăng tính ứng dụng và phổ biến nhưng nó vẫn còn một số hạn chế tồn tại như:
Các xét nghiệm PCR rất tốn kém
Xét nghiệm PCR đắt hơn nhiều so với các xét nghiệm chẩn đoán truyền thống do yêu cầu kỹ thuật cao, thiết bị hiện đại và thao tác chính xác. Chính vì thế mà Các xét nghiệm PCR rất tốn kém, đây cũng chính là một trong những nhược điểm lớn của xét nghiệm PCR.
Các xét nghiệm thường rất khó thực hiện
Vì xét nghiệm phân tử cần có độ chính xác cao nên tất cả các xét nghiệm PCR đều được thực hiện trong một phòng thí nghiệm lâm sàng đủ tiêu chuẩn theo tiêu chuẩn. Cho nên các xét nghiệm PCR thường rất khó thực hiện.
Yêu cầu trình độ chuyên môn đối với kỹ sư và bác sĩ
Kỹ thuật viên và cả bác sĩ thực hiện xét nghiệm PCR đều phải có trình độ chuyên môn tốt thì mới cho ra kết quả PCR chính xác.
Yêu cầu nồng độ nguyên liệu tổng hợp hợp lý
Nếu nồng độ nguyên liệu tổng hợp không hợp lý hoặc quá trình điều nhiệt trong từng giai đoạn không thì hiệu suất của PCR sẽ rất thấp, hoặc thậm chí là không xảy ra, điều này dẫn đến cho ra kết quả sai. Kết quả có thể là âm tính “giả’, hay chỉ một chút sơ suất để nhiễm chéo giữa các mẫu thử thì lại kết quả PCR là dương tính “giả”.
Đòi hỏi mẫu chuẩn, đạt yêu cầu
Bên cạnh các điều kiện nghiêm ngặt cần được đảm bảo thì kỹ thuật xét nghiệm PCR đòi hỏi mẫu chuẩn thật tốt để so sánh cho kết quả định lượng chính xác. Một yêu cầu được đặt ra là phải so sánh 1 mẫu thử với 4 mẫu chuẩn để loại trừ sai sót, do đó kỹ thuật đòi hỏi tính kiên nhẫn cao.
4. Nên mua tủ thao tác PCR ở đâu đạt chuẩn?
Tủ thao tác PCR - Airtech Thế Long
Tủ thao tác PCR là loại tủ chuyên dụng dùng để thao tác và phân tích DNA và RNA. Được thiết kế để bảo vệ người sử dụng và giảm thiểu sự lây nhiễm chéo giữa các mẫu hoặc thí nghiệm trong quá trình PCR.
Nếu bạn đang có nhu cầu mua tủ thao tác PCR hãy liên hệ đến Airtech Thế Long - một trong những địa chỉ cung cấp tủ PCR được nhiều người tin tưởng lựa chọn hiện nay nhờ:
-
Sản phẩm được sản xuất theo công nghệ Nhật Bản.
-
Được sản xuất tại việt nam.
-
Đi kèm với chế độ bảo hành lắp đặt dài hạn - bảo hành 24/7.
-
Giá cả rất cạnh tranh.
Qua bài viết trên,
Airtech Thế Long hy vọng sẽ giúp ích đến bạn trong việc hiểu thêm về
xét nghiệm PCR là gì. Hãy liên hệ ngay với Airtech Thế Long khi bạn cần mua tủ xét nghiệm PCR qua thông tin dưới đây:
CÔNG TY CỔ PHẦN AIRTECH THẾ LONG
-
Hotline: 0915.283.960 – 0915.292.660
-
Tel: 024.38737717 Fax: 024.38726894
-
Email: info@thelong.com.vn